زمان تقریبی مطالعه: 4 دقیقه
 

ابومحمد روح بن عباده قیسی بصری





ابومحمد روح بن عبادة قیسی بصری (م ۲۰۵ هـ)، از مفسران، حافظان و محدثان اهل‌سنت شمرده می‌شود.


۱ - معرفی اجمالی



ابومحمد روح بن عبادة بن علاء بن حسان قیسی بصری، از قبیله بنی قیس بن ثعلبه و اهل بصره بود که به بغداد رفت و مدتی در آن شهر به نقل حدیث پرداخت. از افرادی مانند اسامه مدنی، سفیان ثوری و حماد بن سلمه، شعبه و ابن‌جریج روایت نقل کرد ثعلبی در تفسیر از وی بهره برده است. بزرگانی مثل احمد بن حنبل و محمد بن مرزوق بصری از او روایت نقل کردند.
او از جمله محدثانی بود که در طلب حدیث و نوشتن و نقل آن تلاش بسیار داشت و احادیث زیادی را نقل کرد.
برخی از رجال نویسان اهل‌سنت او را محدثی ثقه و مورد اعتماد و صدوق دانسته‌اند و برخی دیگر او را در این زمینه قوی ندانسته‌اند.
او فردی بزرگوار و بخشنده بود و افرادی که دیه و تاوانی بر عهده داشته و توان پرداخت آن را نداشتند، او متقبّل پرداخت آن می‌شد.

۲ - تاریخ وفات



روح بن عباده سرانجام در ماه جمادی‌الاولی سال ۲۰۵ یا ۲۰۷ در بصره درگذشت.

۳ - آثار



کتاب‌های تفسیر القرآن و السنن و الاحکام اثر روح بن عباده می‌باشد. خطیب بغدادی می‌گوید: در سنن و احکام و تفسیر تالیف دارد و مورد ثقه است.

۴ - مطالعه بیشتر



برای مطالعه بیشتر به منابع زیر مراجعه شود.
[۲۳] سزگین، فواد، تاریخ التراث العربی، ج۱، ص۹۱.


۵ - پانویس


 
۱. ذهبی، محمد بن احمد، سیر اعلام النبلاء، ج۹، ص۴۰۲.    
۲. ابن‌جوزی، عبدالرحمن بن علی، المنتظم، ج۱۰، ص۱۴۳.    
۳. ابن‌حبان، محمد بن حبان، الثقات، ج۸، ص۲۴۳.    
۴. خطیب بغدادی، احمد بن علی، تاریخ بغداد، ج۸، ص۴۰۰.    
۵. عادل نویهض، معجم المفسرین، ج۱، ص۱۹۱.    
۶. مزی، یوسف بن عبدالرحمن، تهذیب الکمال، ج۹، ص۲۴۲.    
۷. مزی، یوسف بن عبدالرحمن، تهذیب الکمال، ج۹، ص۲۴۴.    
۸. داوودی شمس‌الدین، محمد بن علی، طبقات المفسرین، ج۱، ص۱۷۹.    
۹. ابن‌ابی‌حاتم رازی، عبدالرحمن بن محمد، الجرح و التعدیل، ج۳، ص۴۹۸.    
۱۰. ذهبی، محمد بن احمد، میزان الاعتدال، ج۲، ص۵۹.    
۱۱. ذهبی، محمد بن احمد، تاریخ الاسلام، ج۱۴، ص۷۹.    
۱۲. بخاری، اسماعیل بن ابراهیم، التاریخ الکبیر، ج۳، ص۳۰۹.    
۱۳. صفدی، خلیل بن ایبک، الوافی بالوفیات، ج۱۴، ص۱۰۳.    
۱۴. ذهبی، محمد بن احمد، العبر فی خبر من غبر، ج۱، ص۲۷۲.    
۱۵. ابن‌تغری بردی، یوسف بن تغری بردی، النجوم الزاهره، ج۲، ص۱۷۹.    
۱۶. خطیب بغدادی، احمد بن علی، تاریخ بغداد، ج۸، ص۴۰۵.    
۱۷. خطیب بغدادی، احمد بن علی، تاریخ بغداد، ج۸، ص۴۰۰.    
۱۸. بابانی، اسماعیل بن محمد، هدیة العارفین، ج۱، ص۳۷۱.    
۱۹. ابن‌ندیم، محمد بن اسحاق، الفهرست، ص۲۷۹.    
۲۰. ابن‌عماد حنبلی، عبدالحی بن احمد، شذرات الذهب، ج۳، ص۲۸.    
۲۱. ذهبی، محمد بن احمد، تذکرة الحفاظ، ج۱، ص۲۵۶.    
۲۲. دولابی، محمد بن احمد، الکنی و الاسماء، ج۱، ص۵.    
۲۳. سزگین، فواد، تاریخ التراث العربی، ج۱، ص۹۱.


۶ - منبع



• پژوهشگاه فرهنگ و معارف اسلامی، دائرة المعارف مؤلفان اسلامی، ج۱، ص۳۳۶، برگرفته از مقاله «ابومحمد روح بن عبادة بصری».
محمدهادی معرفت، تفسیر و مفسران، ج۱، ص۴۲۸.    






آخرین نظرات
کلیه حقوق این تارنما متعلق به فرا دانشنامه ویکی بین است.